پایان نامه تحلیلی بر اصل شفافیت سیاسی، اجتماعی و اقتصادی بین ایران و آمریکا

پایان نامه برای دریافت درجه کارشناسی ارشد«M. A»

رشته: حقوق گرایش: حقوق عمومی

فرمت فایل: فایل Word ورد 2007 یا 2003 (Docx یا Doc) قابل ویرایش

تحقیق پایان نامه حاضر بر شناسائی مبانی و جایگاه اصل شفافیت در ابعاد اجتماعی، سیاسی و اقتصادی در حقوق ایران و آمریکا مبتنی است و بدنبال پاسخگوئی به این سئوال است که دولت ایران در مقایسه با دولت آمریکا در امور اجتماعی سیاسی و اقتصادی حکومتی با مردم بر طبق اصل شفافیت عمل نموده است یا خیر. از اصول بنیادین یک جامعه مدنی و یک نظام مردم سالار، اصل شفافیت و عینیت امور است. آنچه نقش مطبوعات را در نظام های مردم سالار نشان می دهد وجود شفافیت در امر اطلاع رسانی است چون شفافیت کنش های حکومتی، خود یکی از ارکان نظام های دموکراتیک است. اصل شفافیت بدنبال وجود و حفاظت از شفافیت در درون دولت به منظور جلوگیری و مبارزه با فساد است، به منظور از آن دستیابی به یک دولت دموکراتیک است. بنابراین برای رسیدن به این مهم باید انواع مختلفی از قوانین مقرر گردند. این قوانین را مثلا در ایالات متحده، قوانین آفتاب یا قوانین دولت باز نامیدند به این معنی که تصمیم گیری دولت در زمینه های اقتصادی باید در جلسات علنی اتخاذ گردند و اطلاعات روشن در دسترس مردم قرار گیرد. بدین ترتیب شهروندان آگاهانه در تصمیمات مهم دولت مشارکت فعالانه دارند. این آگاهی تضمین کننده شفافیت است که حفاظت کننده راه عدالت و تضمین منافع مشترک است و این اطمینان را می دهد که تصمیمات همه بطور مساوی در شرایطی مساوی و برای رفاه همه افراد است و بر میزان افزایش مشروعیت دولت و مسئولین نزد مردم تاثیر بسزائی دارد. مبنای اصل شفافیت در ابعاد اجتماعی، سیاسی و اقتصادی در دولت ها دموکراتیک از جمله آمریکا بر اصل مسئولیت پذیری زمامداران در برابر مردم و اصول دموکراسی مبتنی است و جایگاه آن در مقدمه قانون اساسی آمریکا و اصول 3، 43، 48 قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران پیش بینی شده است. اگر چه در ایران اصل شفافیت سیاسی و اجتماعی در اطلاع رسانی برنامه ها و اهداف حکومتی به مردم به شکل نسبی اجرا می گردد اما، اصل شفافیت اقتصادی عملا اجرا نمی شود. ولی، در آمریکا بدلیل اهمیت برنامه های اقتصادی و اجتماعی وسیاسی دولت آمریکا مکلف به اطلاع رسانی است و اصل شفافیت اقتصادی در جامعه ای مانند امریکا به مراتب محترم تر شمرده می شود.   

فهرست:

چکیده ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .... 1

مقدمه ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 2

الف) بیان مسئله ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 2

ب) سوالات تحقیق ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..... 3

ج) فرضیات تحقیق ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 3

د) اهداف تحقیق ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..... 4

ه) روش تحقیق ... ... ... ... ... ... ... ... ... .... 4

و) ابزار گردآوری اطلاعات ... ... ... ... ... 4

ز) روش گردآوری اطلاعات ... ... ... ... .... 4

ح) ادبیات و سابقه پژوهش ... ... ... ... ... ... 4

ط) ساختار پایان نامه ... ... ... ... ... ... ... ... 5

فصل اول: کلیات

مبحث اول: تبیین مفهوم شفافیت ... ... ... ... ... ..... 7

گفتار اول: اصل شفافیت ... ... ... ... ... ... ... ... 7

بند اول: تعریف اصطلاحی ... ... ... ... ... ... .... 7

بند دوم: تعریف حقوقی ... ... ... ... ... ... ... ... ..... 8

مبحث دوم: اهداف اصل شفافیت ... ... ... ... ... ... ... 9

گفتار اول: اهداف حقوقی ... ... ... ... ... ... ... .... 10

الف) پاسخگوئی ... ... ... ... ... ... ... ..... 10

ب) اعتماد عمومی ... ... ... ... ... ... ... ..... 10

ج) شفافیت در عرصه اطلاع رسانی یا مطبوعات ... ... ... ... ... ..... 11

د) انتخابات آزادو منصفانه ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 11

گفتار دوم: اهداف راهبردی ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .... 12

الف) مبارزه جهانی با فساد ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..... 12

ب) دولت الکترونیک ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .... 13

ج) حکومت داری خوب ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .... 14

د) حاکمیت قانون ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 14

ه) شفافیت بازار سرمایه ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 14

و) شفافیت در اطلاعات مالی شرکت ها ... ... ... ... ... ... ..... 15

مبحث سوم: انواع اصل شفافیت ... ... ... ... ... ... ... ... ... 16

گفتار اول: شفافیت اقتصادی ... ... ... ... ... ... ... .... 16

گفتار دوم: شفافیت سیاسی و اجتماعی ... ... ... ... ... ..... 17

مبحث چهارم: تاریخچه اصل شفافیت در حقوق عمومی ... ... ... ... ... ... .... 18

گفتار اول: باز کردن کانال های اطلاعات به مردم در قرن 18 ... ... ... ... ... ... ... ..... 18

بند اول: اصل شفافیت قبل از تأسیس سازمان ملل متحد ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 20

بند دوم: اصل شفافیت بعد از تأسیس سازمان ملل متحد ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 20

فصل دوم: اصل شفافیت اقتصادی بین ایران و آمریکا

گفتار اول: زمینه های اقتصادی شکل گیری شفافیت ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..... 23

بند اول: دلایل اقتصادی در کنش بین دولت و ملت (در ایران و آمریکا) ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..... 23

بند دوم: دلایل اقتصادی تعریف کننده ارتباط ین افراد اجتماع (در ایران و آمریکا) ... ... ... ... ... ... ... ... ... 26

گفتار دوم: دلایل شکل گیری زمینه های اقتصادی منجر به شفافیت ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .... 27

الف) اعتماد ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..... 28

ب) تعامل و کنش اجتماعی ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .... 29

ج) روابط عمومی ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..... 31

د) جهانی شدن ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .... 33

گفتار سوم: دلایل پایداری شفافیت بعد ازشکل گیری آن در ارتباط با عوامل اقتصادی ... ... ... ... ... ... ..... 35

1) نقش احزاب در پایداری و توسعه شفافیت اقتصادی ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..... 35

2) کاهش فساد اقتصادی ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..... 36

فصل سوم: اصل شفافیت سیاسی و اجتماعی بین ایران و آمریکا

گفتار اول:

پس زمینه های اجتماعی نهادینه شدن شفافیت در جوامع غرب آمریکا و ایران ... ... ... ... ... ..... 46

الف) حکومت قانون ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..... 46

تاریخ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..... 46

1-الف) قانون حمورابی ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 46

2-الف) آتن ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 47

3-الف) قانون رومی ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .... 47

4-الف) منشور بزرگ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..... 48

5-الف) تفکیک قوا ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 49

6-الف) روند شکل گیری قانون و حاکمیت قانون در ایران ... ... ... ... ... .... 49

ب) احزاب سیاسی ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..... 50

تاریخ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 51

1-ب) عهد باستان ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 51

2-ب) تاریخ احزاب سیاسی در ایالات متحده آمریکا ... ... ... ... ... ... ... ..... 52

3-ب) احزاب سیاسی اروپایی ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .... 53

4-ب) زمینه ها و تاریخچه شکل گیری، احزاب و نظام حزبی در ایران ... ... ... ... ... ... ... ..... 54

1-4-ساختار احزاب و نظام حزبی ایران در دوره مشروطه (از ابتدا تا انتهای حکومت پهلوی) ... ... ... ... 54

2-4-احزاب سیاسی و نظام حزبی در دوره جمهوری اسلامی ... ... ... ... ... ... ... ... ... 56

ج) زمینه ها و تاریخچه شکل گیری آزادی بیان در جوامع غرب، آمریکا و ایران ... ... ... ... ... .... 58

د) پس زمینه اعتماد در ایران و آمریکا ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 60

ه) پس زمینه ها و روند شکل گیری آزادی انجمن ... ... ... ... ... ... ... ... ... 62

تاریخ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .... 62

1-ه) اشکا ل اولیه انجمن ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 62

2-ه) روند شکل گیری انجمن در ایالات متحده آمریکا ... ... ... ... ... ... ... ... .... 63

الف) تاریخ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 64

1-الف) نظارت شهروندی در مردم سالاری آتنی ... ... ... ... ... ... ... ... ..... 64

2-ب) شفافیت سیاسی و دو پیشینه تاریخی ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .... 64

ج) محاط کردن قدرت با پاسخگویی و شفافیت و قید این مفاهیم در قانون اساسی ... ... ... ... ... ..... 65

د) دلایل سیاسی تاریخ باستان در شکل گیری شفافیت در آمریکا ... ... ... ... ... ... ... ... ... 65

ه) وضعیت سیاسی ایران در عهد باستان ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .... 66

1-ه) انقلاب مشرطه ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 67

و) رضایت حکومت شوندگان ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .... 71

1-و) پیش از آنکه اصل «رضایت حکومت شوندگان» پا به عرصه نهد ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..... 71

تاریخ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .... 72

2-و) دمکراسی آتنی و جمهوری رومی ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..... 72

3-و) رضایت حکومت شوندگان و تجربه آمریکا ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..... 73

ز) قانون اساسی و حکومت محدوده ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..... 73

ی) انتخابات آزاد، عادلانه و ادواری ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..... 76

1-ی) تاریخ ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 76

2-ی) نمونه آمریکایی ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..... 77

ل) حکومت اکثریت و حقوق اقلیت ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 77

گفتار سوم:

دلایل سیاسی تاریخ مدرن دنیای غرب و ایران ... ... ... ... ... ... ... 78

الف) دموکراسی ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..... 78

ب) حقوق شهروندی ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .... 79

1-الف) شرایط برای وجود حکومت دموکراتیک ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..... 79

1-1) شهروندان آگاه ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..... 79

2-1) مشارکت شهروندان ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 79

3-1) تفویض قدرت ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 80

4-1) شکاکیت و قضاوت ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .... 80

2-الف) مفهوم اخلاقی دموکراسی ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..... 80

3-الف) برخی مشکلات جامعه دموکراتیک ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..... 81

1-3) ارتباطات ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .... 81

2-3) آموزش ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .... 82

3-3) گروه های ضد دموکراتیک بومی ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..... 82

بررسی دموکراسی از نظر دکتر محمد رضا نیکفر ... ... ... ... ... ... ... ... 83

4-الف) دموکراسی، شفافیت سیاسی مدرن، ایران و غرب ... ... ... ... ... ... ... ... ..... 84

دلایل سیاسی تاریخ مدرن ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..... 88

1. احزاب و تأثیر آن بر روند دموکراسی ... ... ... ... ... ... ... ... ... .... 88

2. انتخابات آزاد، عادلانه و ادواری ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .... 90

3. حکومت اکثریت و حقوق اقلیت ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .... 92

4. پاسخگویی، مسئولیت پذیری و شفافیت ... ... ... ... ... ... ... ... ... .... 93

الف) اعتماد ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 95

ب) آزادی ادیان ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .... 100

ه) حکومت قانون ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .... 102

و) اعمال دینی و مذهبی ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ..... 103

تیجه گیری ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .... 106

منابع و مآخذ

منابع ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... .... 107

منابع لاتین ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... ... 111

جهت دانلود محصول اینجا کلیک نمایید